เมื่อห้าหกปีก่อน เพื่อนคนหนึ่งวาดรูปหญิงสาวที่ตรงกลางลำตัวมีผีเสื้อเป็นสิบ ๆ ตัวบินว่อนอยู่ข้างใน หญิงสาวในรูปวาดก็คือเพื่อนคนนั้น ที่กำลังจะเดินทางแบกเป้ไปต่างประเทศคนเดียวอย่างไม่ได้ตั้งใจ (เหตุการณ์มันพาไป) เพื่อนบอกว่าอธิบายความรู้สึกไม่ถูก ได้แต่ร้องว่ามัน หวือ หวือ อยู่ในท้อง เห็นรูปที่เธอวาดก็เข้าใจได้ดีถึงความรู้สึกนั้น

เพื่อนจบการศึกษาจากต่างประเทศ จึงคุ้นกันดีกับสำนวนอังกฤษ “butterflies in stomach” แต่มดในตอนนั้นไม่ได้รู้จักกันดีกับภาษาที่สอง ถึงตอนนี้ก็ยังไม่คุ้นกันเท่าไหร่ แต่หลังจากที่ต้องเรียนอีกภาษานึงเพิ่มคือ ภาษาเยอรมัน ก็ได้พบกับสำนวนเดียวกันคือ “Schmetterlinge im Bauch” ฝรั่งใช้สำนวนนี้ในการบอกถึงความตื่นเต้น ความเครียด อาการปั่นป่วนในท้อง ในเหตุการณ์ก่อนสอบ หรือขึ้นเวที และหลายครั้งถูกนำไปใช้ในตอนกำลังมีความรัก

พอได้ดูหนังบ่อย ๆ ก็จะได้ยินสำนวนเกี่ยวกับความรู้สึกในท้องมากขึ้น คนไทยเราถ้าพูดถึงความรู้สึกมักใช้ “ใจ” มากกว่า “ท้อง” ถ้าตื่นเต้นก็จะเป็นใจมันหวิว ๆ /ใจเต้นตึกตัก /ใจจะขาด / ใจตกไปอยู่ที่ตาตุ่ม / ใจกล้า / ใจสู้ ฯ ในการตัดสินใจหลายครั้งก็จะได้ยินว่า “จงใช้ใจมากกว่าใช้สมอง” หมายถึงให้ใช้ความรู้สึกตัดสิน มากกว่าใช้เหตุผลมาชั่งน้ำหนัก

ในภาษาอังกฤษการใช้ความรู้สึกในการตัดสินใจ บ่อยครั้งใช้ “gut” (ถ้าแปลตรงตัวก็คือ ตับใตใส้พุง) มีสำนวนว่า a gut feeling คือความรู้สึกที่มาจากข้างใน ไม่มีเหตุผลรองรับ และอีกบางสำนวนที่มี “ท้อง” มาเกี่ยวข้องนอกจาก ผีเสื้อที่บินอยู่ในท้องแล้ว การพูดถึงคนที่มีจิตใจเข้มแข็ง ก็ใช้สำนวน a strong stomach ตัวอย่างเช่น ในรายการหมอพรทิพย์โชว์ผ่าศพสด ๆ you need to have a strong stomach to watch  หรือถ้าพูดถึงทหารผู้กล้าในการรบ The soldiers have the stomach for another fight.  

บางสำนวนฟังแล้วมันไม่รู้สึกอินเท่าสำนวน ผีเสื้อฯ เชื่อว่าหลายคนคงเคยมีความรู้สึกแบบนี้มาบ้าง บางทีมันไม่รู้จะอธิบายออกมาเป็นคำพูดให้ตรงกับความรู้สึกได้ยังไง นึกหาสำนวนภาษาไทย ก็ไม่มีใกล้เคียง ครั้งหน้าลองอธิบายไปว่า “มันเหมือนมีผีเสื้อเป็นร้อยตัวมาบินอยู่ในท้อง” คนฟังน่าจะจินตนาการและเข้าใจได้ไม่ยาก แต่ถ้าเปลี่ยนจาก “ใช้หัวใจแทนสมอง” เป็น “ใช้ตับใตใส้พุงแทนสมอง” แทนที่จะซึ้งกินใจ คงกลายเป็นหัวร่องอหายกันแน่

Mod-x
Link : Idioms by Free dictionaly

Share on Facebook

This entry was posted on Friday, November 2nd, 2007 at 5:49 am and is filed under Article. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.